Το παρακάτω σημείωμα αποτελεί ένα σχόλιο για τον πρόσφατο ενθουσιώδη τρόπο, με τον οποίον, σχεδόν όλα τα μέσα, υποδέχθηκαν την είδηση επανατοποθέτησης του ράλι Ακρόπολις στο καλεντάρι του παγκόσμιου πρωταθλήματος ράλυ.
Το ράλι Ακρόπολις ήταν κάτι περισσότερο από ένας αγώνας, μια ιδέα, ένας έρωτας, μια δοκιμασία. Ήταν κάτι που, αν σε έβρισκε έτοιμο, σου άλλαζε τον τρόπο που αντιμετώπιζες τη ζωή. Αυτή την ιδιαίτερη ιδιότητά του, άρχισε σταδιακά να την χάνει και στις μέρες μας έχει μεταλλαχτεί σε ένα μάλλον λαμπερό, αλλά αρκετά κενό προϊόν.
Να είναι, η παραπάνω τοποθέτηση, το μοιρολόι ενός μεσήλικά ή το πικρό χάδι αλήθειας; Ας το δούμε…
Κάποτε η σημαντική αυτή εκδήλωση, και όχι απλά ράλι, ξεκινούσε κάτω από την Ακρόπολη και εκεί ολοκληρωνόταν. Αργότερα ξεκινούσε κάτω από την Ακρόπολη και τελείωνε κάπου αλλού. Στη συνέχεια ξεκινούσε και τερμάτιζε οπουδήποτε αλλού. Στάδια, “Ζάππεια”, αεροδρόμια, ιπποδρόμια, γέφυρες, επαρχιακοί εκθεσιακοί χώροι, αλάνες φιλοξένησαν εκκινήσεις και τερματισμούς. Έτσι η λέξη «Ακρόπολις» ολοένα και ξεθώριαζε, όχι μόνον στο εθιμοτυπικό κομμάτι, αλλά και στο ουσιαστικό αφού:
Δεν άργησε να ξεθωριάζει και η λέξη rally. Από μια γιγάντια δοκιμασία τριών χιλιάδων χιλιομέτρων και 50τόσων ειδικών, μεταβλήθηκε (χάριν των καιρών, των εμπορικών συμφερόντων και τελικά των επιταγών της διεθνούς ομοσπονδίας) σε μια ελεγχόμενη τελετή 8 επαναλαμβανόμενων ειδικών στα ταλαιπωρημένα εδάφη της Αττικοβοιωτίας.
Έτσι η ιδέα μεταβλήθηκε σε προϊόν, η περιπέτεια σε προβολή, ο έρωτας σε συμφέρον, και ο Αγώνας σε ένα είδος σπριντ. Φέτος μάλιστα, δεν θα διοργανωθεί ούτε καν αυτό το υποκατάστατο. Acropolis rally 2010 λοιπόν, χωρίς Ακρόπολη, χωρίς ράλι. Πως το έχουν τραγουδήσει οι Stranglers στη γλώσσα του Αμλέτου; “Life shows no mercy”. Έτσι ακριβώς και επειδή ούτε εδώ δεν έχουμε, ίσως, καταλάβει τι έχει μας συμβεί, μια σειρά από 11 και μία εικόνες θα μας βοηθήσει.
Το 1955, ελάχιστα πράγματα έμοιαζαν στο σήμερα. Το Γ΄ ράλι «Ακρόπολις» προσμετρούσε για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Οι αλλοδαπές συμμετοχές που συγκέντρωσε δεν ήταν ισχυρές, όπως π.χ. οι Βρετανίδες Margaret Worthington με Austin και Ann Hawthorn με Morris που μπήκαν στον κόπο να βρεθούν στην Ελλάδα του ΅50. Οι Τζ. Πεσμαζόγλου - Μ. Παπανδρέου με Opel Kapitain τερμάτισαν επικεφαλής από τα 25 πληρώματα που κατόρθωσαν να ολοκληρώσουν. Ελάχιστα στοιχεία από εκείνη τη διοργάνωση έχουν διασωθεί και δεν γνωρίζουμε την ταυτότητα της εικονιζόμενης, με το # 34 Citroen traction avant συμμετοχής, που ξεκινά μπροστά από τον αδιαμόρφωτο ακόμα περιβάλλοντα χώρο του Ηρώδειου.
Έχει κυλήσει μισός αιώνας από αυτή την εικόνα. Στρατιωτικό αεροδρόμιο Τατοΐου, Μάιος 1960. Η αδελφή του Stirling Moss, Pat, στέκεται δίπλα στη δεξιοτίμονη κόκκινη Austin Healy με το #4 που δεν μπόρεσαν, μαζί με την συνοδηγό της A. Wisdom, να φέρουν πίσω στον τερματισμό. Τέσσερα χρόνια αργότερα, με Saab 96 και δεξί κάθισμα την Val Domleo θα τερμάτιζαν στην 3η θέση στο ΙΒ΄ «Ακρόπολις». Θα ήταν η καλύτερη θέση που είχε σημειώσει αμιγώς γυναικείο πλήρωμα μέχρι τη νίκη των M. Mouton – F. Pons την άνοιξη του Ά82 (29ο). Στο μεσοδιάστημα, η Pat, είχε τερματίσει 8η με τρίλιτρη Healey (IΆ Δ.Ρ.Α, ΅62) και 6η με Cortina (ΙΑΆ Δ.Ρ.Α., ΅63).
Ο Ευγένιος Böhringer, ήταν ο πρώτος οδηγός που κέρδισε τον αγώνα δύο συνεχείς φορές. (Ά62 -I΄ Merc 220 SEB, Ά63 - ΙΑ΄ Merc 220 SE). Βασισμένος στην υπεροχή του υλικού του, αντιμετώπισε την πρώτη χρονιά τις λυσσαλέες επιθέσεις του Eric -on the roof- Carlsson, (συζύγου της Pat Moss) που πάλευε με τα 850 δίχρονα κ.εκ. του δαιμόνιου Saab 96 και τη δεύτερη τον Gunnar Andersson με Volvo 122. Στην εικόνα, από το εξώφυλλο του περιοδικού της Λέσχης, ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ έχοντας αριστερά του, τον Απόστολο Νικολαίδη και δεξιά του τον Κων/νο Νικολόπουλο απονέμουν, στο λόφο του Φιλοπάππου, τα έπαθλα στους νικητές του ΙΒΆ, E. Böhringer – P. Lang με φόντο την Ακρόπολη.
Σε μια Ελλάδα που έψαχνε τα πρώτα της Ευρωπαϊκά βήματα, που επιθυμούσε να δείξει ένα κοσμικότερο πρόσωπο, οι διοργανωτές προσέφεραν στους συμμετέχοντες την απόλαυση ενός δείπνου στον «Αστέρα». Τότε που η παραλιακή είχε κάτι μοναδικό, που ο Τουρισμός δεν ήταν βιομηχανία, φιλοξενία ήταν ανθρώπινη και η Ελλάδα ήταν γνήσια. Η πρόσκληση για το ντινέ αποχαιρετισμού του ΙΓΆ (1965). Ασφαλώς και ξεχωρίζει το επιδόρπιο: Bombe Acropole
Μάιος 1968. ΙΣΤΆ Ακρόπολις και το με το #1, πρώτη πάνω στη ράμπα της εκκίνησης, η 911 Τ των Φιλανδών P.Toivonen – M. Colari που φάνταζε ως το φαβορί. Στο έδρανο με την ελληνική σημαία, ο Παύλος Ραλλίδης και στο άκρο δεξιά έτοιμος να δώσει εκκίνηση ο Κώστας Κουτρουβής. Το βροχερό και λασπωμένο εκείνο αγώνα θα κερδίσει τελικά ένα βρετανικό σύνολο, (R.Clark - J. Porter, Escort TC) ενώ το εικονιζόμενο πλήρωμα θα περιοριστεί στην 3η θέση.
Μετά από την πρώτη χρονιά χωρίς ράλι Ακρόπολις (1974, θύμα και αυτό της ενεργειακής κρίσης), το 22ο το Ά75 (η ελληνική αρίθμηση έχει ήδη δώσει τη θέση της στην αραβική) ολοκληρώνεται στη οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου ως είθισται. Ο Αλέκος Δαρδούφας, συνομιλεί με το ζεύγος Hanstein. Δεκαοκτώ χρόνια μετά την πρώτη του ανάβαση Πάρνηθας, ο Huschke von Hanstein, επιστρέφει ως επιθεωρητής της CSI. Στο αγωνιστικό κομμάτι, η Δυτική (τότε) Γερμανία είναι επίσης παρούσα καθώς ανατέλλει το άστρο του Walter Röhrl. Ήταν η πρώτη νίκη που σημείωσε το παπαδοπαίδι από το Regensburg στο παγκόσμιο, η απαρχή μιας λαμπρής καριέρας.
Μάιος 1976. Στην ευθεία που συνδέει την Θήβα με την Εθνική οδό, αλλά και σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, ο καιρός είναι βροχερός. Τα δυο πληρώματα των δεξιοτίμονων Datsun, Sekhar Mehta - Henry Liddon (αριστερά), Harry Kälström – Claes Goran Andersson έτοιμα να συνεχίσουν μετά από άλλο ένα γρήγορο, αγχωτικό service. Τέρατα αξιοπιστίας τα 160 J, θα κάνουν εκείνη τη χρονιά το 1 – 3, αφήνοντας τη δεύτερη θέση στην Α110 του «Σιρόκο». Οι τρεις Stratos του gruppo, και η Α310 του Jean Ragniotti, εγκατέλειψαν.
Καρδίτσα. Μάιος 1977. Μια Ελλάδα που δεν υπάρχει πια και μια γενιά που χάνεται στο παρελθόν, έχει γεμίσει τους δρόμους της πόλης για να δει στο ζεστό καταμεσήμερο τις διελεύσεις των αγωνιστικών. Πίσω από τη σκόνη χάνονται θορυβωδώς, η Alfetta GT του Γιώργου Μοσχού και η λευκή Alfetta του Κώστα «Στηβ» Αποστόλου.
τερματισμός κάτω από τον ιερό βράχο είναι παρελθόν. Πρώτη νίκη του Ari Vatanen, πρώτος τερματισμός του αγώνα στο Παναθηναϊκό στάδιο. Μάιος 1980 (25ο). Με τη γνωστή συστολή των Σκανδιναβών, ο Ari, εικονίζεται κάπως αμήχανος στην πρώτη του νίκη στο παγκόσμιο. Εκδηλωτικότερος ο Βρετανός συνοδηγός του, David Richards, που χρόνια αργότερα θα διαχειριζόταν τα 50 εκατομμύρια ¤ του ετήσιου προϋπολογισμού της Subaru.
Η εποχή των ελικοπτέρων έχει έρθει και σε συνδυασμό με τη κλασσική φιγούρα του ορθόδοξου ποιμένα δημιουργεί μια αντίφαση, εκεί, πάνω από τη Σπερχειάδα, στις παρυφές του Τυμφρηστού στο 39ο (1992). Τα οχήματα, μετά το «σπαστήρι» του Ταρζάν θα δεχτούν τις φροντίδες των μηχανικών, όταν τα service ήταν ακόμα ελεύθερα και τα ράλι περιπέτεια.
Το ΄77, το νυκτερινό κομμάτι Καλαμπάκα Ι – ΙΙ ξεκινούσε με την ετάπ της Ασπροκλησιάς. Συνέχιζε με Ελάτη, Λίμνη Αλιάκμονα, Κάτω Βέρμιο, το «καπελωμένο» για όλους κομμάτι Πολυδένδρι Ελατοχώρι (32 χλμ. για 24 λεπτά), Σικαμινέα όπου ξημέρωνε και τελείωνε με τη Δεσκάτη, μια τεχνική ετάπ. Το πρωί της τελευταίας μέρα του Μαίου του 1977, η άπνοια κρατά τη σκόνη από τις διελεύσεις των πληρωμάτων μετέωρη και οι ακτίνες του ήλιου δημιουργούν ένα περίεργο σκηνικό για τους λιγοστούς θεατές στα τελειώματα της Δεσκάτης. Για όσους αγωνιζόμενους συνέχιζαν, η εικόνα δεν έκρυβε ρομαντισμό καθώς είχαν για άλλα να νοιαστούν στη ροή ενός μεγάλου αγώνα.
Εκείνες τις ώρες, τέτοιες σκέψεις χάνονται. Μέρες, αλλά και δεκαετίες αργότερα έρχονται απρόσκλητες ενεργοποιημένες από ένα αόριστο ψυχικό σύστημα. Κάποιοι το αποκαλούν υποσυνείδητο. Έρχονται και μοιράζουν μια πίκρα, μια νοσταλγία για όλα όσα έζησες και δεν μπορείς να ξαναζήσεις αλλά και μια χαρά, μια πληρότητα για όλα όσα ένοιωσες μέσα σε αυτή την απίστευτη αυλή των θαυμάτων του Acropolis rally των άλλων εποχών.
Μια απάντηση στο τι ήταν Ακρόπολις είναι και:
«Έχεις αντικρίσει ήδη μια δύση μετά τη Μακρυράχη, μια ανατολή μετά το Αρκοχώρι και αφού έχει διασχίσει δυο φορές τη κεντρική Ελλάδα, αποχαιρετάς το τελευταίο φως της δεύτερης μέρας σκαρφαλώνοντας τον Ελικώνα. Παλεύεις να φθάσεις στο Κυριάκι. Έχεις μπροστά σου τον Πρόδρομο, το σπαστήρι της Αλυκής, Ξηρονομής και ένα Πλατανάκι έτσι για φινάλε με μόνον 5 λεπτά περιθώριο ποινής και ένα αυτοκίνητο χωρίς εξάτμιση, με τελειωμένα αμορτισέρ και με τα ελαστικά στα τελευταία τους, χωρίς περιθώριο λάθους, χωρίς την πολυτέλεια ούτε του ανεφοδιασμού, ενώ σε περιμένουν άλλες επτά εκατοντάδες Πελοποννησιακά χιλιόμετρα».
Μια απάντηση για το τι είναι σήμερα το Ακρόπολις είναι:
«ένας αγώνας που μάλλον θα γίνεται χρόνο παρά χρόνο, χωρίς Ακρόπολη, χωρίς ράλι, με χορηγίες από τους ναούς του τζόγου.»
Μνημονεύσαμε τους Stranglers, ας τελειώσουμε με αυτούς και το τόσο ξεχωριστό “Αlways the sun” όπου αναλογίζονται: “How many liars have taken your money, your mother said you shouldn't bet?»
Acropolis rally 2010. Χωρίς Ακρόπολη, χωρίς ράλι.
Μερικοί θα σκεφτούν ότι αυτή η περίπτωση είναι λιγότερο οδυνηρή από την ύπαρξη ενός μεταλλαγμένου προϊόντος.
Ενδέχεται να έχουν δίκιο…
N.Σ.Ζ.
https://www.tellingstories.gr