Ζάντες-ελαστικά, όλα όσα πρέπει να ξέρετε...και ακόμα περισσότερα!

[m-power_01]

Ανάλογα με τη μορφή της διατομής τους τα ελαστικά διακρίνονται σε:
μπαλούν, σούπερ μπαλούν, χαμηλής διατομής, σούπερ χαμηλής διατομής, σειράς 70, σειράς 60, σειράς 50. Η σχέση διατομής (δηλαδή ο λόγος ύψους προς το πλάτος), είναι πολύ σημαντική για τη συμπεριφορά του ελαστικού στο δρόμο. Σήμερα προτιμούνται ελαστικά με μικρή σχέση διατομής, δηλ. μεγάλες επιφάνειες πέλματος και μικρά ύψη πλευρικών τοιχωμάτων, γιατί παρέχουν μεγαλύτερη οδική ασφάλεια.

α) Ελαστικά μπαλούν (Ballon), με λόγο ύψους προς πλάτος 0,98 και πίεση αέρα πλήρωσης από 3 ως 4 bar. Εξαιτίας του μεγάλουπλευρικού ύψους έχουν καλή ελαστικότητα, αλλά παρουσιάζουν αστάθεια στις πλευρικές δυνάμεις.

β) Ελαστικά σούπερ μπαλούν (Super Ballon), με λόγο ύψους προς πλάτος 0,95. Είναι φαρδύτερα από τα μπαλούν και έχουν μικρότερη διάμετρο (μέχρι 15").

γ) Ελαστικά χαμηλής διατομής, με λόγο ύψους προς πλάτος 0,88. Για να διακρίνονται από τα μπαλούν χαρακτηρίζονται από το γράμμα L (=Low Section, χαμηλής διατομής).

δ) Ελαστικά σούπερ χαμηλής διατομής (σειρά 80), με λόγο ύψους προς πλάτος 0,80.

ε) Ελαστικά σειράς 70, με λόγο ύψους προς πλάτος 0,7. Τα πλεονεκτήματα των ελαστικών αυτών είναι η καλύτερη πρόσφυση, το κράτημα στο δρόμο και η δυνατότητα να στρίβουν με μεγαλύτερες ταχύτητες, επειδή αντιστέκονται περισσότερο στις αναπτυσσόμενες πλευρικές δυνάμεις.

στ) Ελαστικά σειράς 60, 50, με λόγο ύψους προς πλάτος 0,6 ή 0,5. Σ' αυτά αυξάνει η διάμετρος της ζάντας για να διατηρηθεί σταθερή η συνολική διάμετρος του τροχού (ζάντας και ελαστικού).
Έτσι δημιουργούνται καλύτερες συνθήκες ψύξης και μπορούν να τοποθετηθούν ισχυρότερα φρένα.
Τα ελαστικά αυτά, εξαιτίας του μικρού πλευρικού ύψους τους, αντιστέκονται ακόμη περισσότερο στις πλευρικές δυνάμεις και υφίστανται μικρότερη παραμόρφωση, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ευστάθεια όταν το αυτοκίνητο στρίβει με μεγάλες ταχύτητες και γρήγορη απόκριση των τροχών σε κάθε κίνηση του τιμονιού.

Με την πάροδο των χρόνων και την ανάπτυξη της τεχνολογίας οι σειρές προχώρησαν και άλλο σε σημείο μπανανόφλουδας!!!

[m-power_01]

Σχηματική αναπαράσταση των παραπάνω

[m-power_01]

Τύποι πεμάτων
Για τα ελαστικά επιδόσεων, και γενικότερα τα καλοκαιρινά ελαστικά, δεν υπάρχει λόγος να πούμε πολλά πολλά...Η χάραξη βρίσκεται στην κρίση του κατασκευαστή, ολοι λίγο πολύ κινούνται στα ίδια πλαίσια.Η σύγχρονη τάση επιβάλει ασύμετρο πέλμα, και οι περισσότερες εταιρίες προς τα εκεί εχουν στραφεί εκτός από λίγες που επιμένουν στην χάραξη V. Σκοπός όλων είναι να συνδιάζουν, ο καθένας με δικά του μέτρα και σταθμά :άνεση,κράτημα,αντοχή σε φθορά,αντοχη σε κακουχίες, χαμηλά επίπεδα θορύβου,προοδευτικότητα.Οι περισσότερες από αυτές τις έννοιες είναι αντικρουόμενες μεταξύ τους, και ο καθένας κάνει τον δικό του συνδιασμό, με λιγότερς ή περισσοτερες θυσίες.

[m-power_01]

Η σχεδίαση των διαφόρων πελμάτων εξαρτάται από τη χρήση που προορίζεται το ελαστικό και τη μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα. Έτσι υπάρχουν ελαστικά για βροχή; χειμερινά ελαστικά για χιόνι και πάγο, ελαστικά για κίνηση εκτός δρόμου (χωματόδρομοι) κλπ.
Ας επεκταθούμε λίγο σε όχι τόσο συνηθισμένα λάστιχα, τουλάχιστον για τους περισσότερους μας.
α) Ελαστικά βροχής για ταχύτητες μέχρι 180 Km/h. Σ' αυτά υπάρχουν 3 κύριες κατά μήκος αυλακώσεις για τη διοχέτευση του νερού προς τα πίσω και εγκάρσιες για τη διοχέτευση του νερού στα πλάγια. Ο αριθμός των αυλακώσεων εξασφαλίζει τη γρήγορη διοχέτευση του νερού για ταχύτητες μέχρι 180 Km/h.

β) Ελαστικά βροχής για ταχύτητες πάνω από 210 Km/h. Αυτά έχουν 3 μεγάλες κύριες και 4 δευτερεύουσες κατά μήκος αυλακώσεις και πολλές εγκάρσιες, μεγάλες και μικρές, για τη διοχέτευση μεγαλύτερων ποσοτήτων νερού, που απαιτούνται όταν το αυτοκίνητο κινείται με ταχύτητες πάνω από 210 Km/h.

γ)Χειμερινά ελαστικά χωρίς καρφιά.
Τα ελαστικά αυτά χαρακτηρίζονται από το σύμβολο Μ + S (Mud and Snow = Λάσπη και χιόνι). Παρατηρείται σ' αυτά η απουσία κατά μήκος αυλακώσεων και η παρουσία βαθιών αυλακώσεων σε σχήμα στοών λαβύρινθου με πολλές λεπτές χαρακιές. Τα πέλματα αυτά κατασκευάζονται από ειδικό υλικό που διατηρεί την ελαστικότητα του μέχρι και τους -40 "C και παρουσιάζουν καλύτερη πρόσφυση πάνω στον πάγο και το χιόνι από τα συνηθισμένα ελαστικά. Τα χειμερινά αυτά ελαστικά έχουν μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα 190 Km/h, ελάχιστο βάθος αυλακώσεων 4 mm και τον ίδιο βαθμό πρόσφυσης σε στεγνό και βρεγμένο δρόμο. Φθείρονται όμως περισσότερο σε στεγνό δρόμο.

δ) Χειμερινά ελαστικά με καρφιά.
Το πέλμα των ελαστικών αυτών, ενισχύεται με ατσάλινα καρφιά τα οποία τοποθετούνται σε ειδικές υποδοχές, με σκοπό την αύξηση της πρόσφυσης στον πάγο και το χιόνι. Η χρήση των ελαστικών αυτών δεν επιτρέπεται σ' όλες τις χώρες γιατί προξενούν ζημιές στο δρόμο.

ε) Ελαστικά για κίνηση εκτός δρόμου.
Το πέλμα των ελαστικών αυτών είναι έτσι σχεδιασμένο, ώστε να αποβάλλονται γρήγορα χαλίκια και πετραδάκια που συναντά ένα όχημα , όταν κινείται σε χωματόδρομο.Επίσης η χάραξη αυτή του τραχτερωτού ευνοεί την πρόσφυση στο χώμα.

[m-power_01]

Τυποι πελματων

[m-power_01]

σκιτσο ελαστικου με καρφια

[m-power_01]

Εξαρτήματα βαλβίδων

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο αέρας συγκρατείται μέσα στο ελαστικό με μια βαλβίδα, η οποία στα ελαστικά χωρίς αεροθάλαμο είναι προσαρμοσμένη πάνω στη ζάντα (σώτρο), ενώ στα ελαστικά με αεροθάλαμο πάνω στον αεροθάλαμο.
Η βαλβίδα αυτή, έχει έναν πυρήνα που αφήνει τον αέρα να εισέλθει μόνο προς το εσωτερικό του ελαστικού (ή του αεροθάλαμου) και αποκλείει την ακούσια διαφυγή του, όταν δεν πιέζεται ο κεντρικός πείρος.
Όταν πιέζεται ο κεντρικός πείρος, ο αέρας διαφεύγει προς τα έξω, ο δε πείρος επανέρχεται στη θέση του με τη βοήθεια ενός ελατήριου επαναφοράς. Έχει ακόμα το ελαστικό περίβλημα με τις αντίστοιχες υποδοχές για την έδραση της βαλβίδας πάνω στη στεφάνη της ζάντας. Τέλος, έχει ένα στεγανωτικό δακτύλιο, καθώς και ένα καπάκι της βαλβίδας τα οποία αποτρέπουν να πιεστεί ο κεντρικός πείρος και να διαφύγει ο αέρας προς τα έξω.
Οι βαλβίδες χωρίζονται σε ευθύγραμμες και γωνιακές, το δε μέγεθος και σχήμα τους είναι τυποποιημένα.

[m-power_01]

Αναγόμωση των ελαστικών

Η αναγόμωση των ελαστικών είναι η μέθοδος με την οποία χρησιμοποιημένα ελαστικά επιλέγονται και τοποθετείται με εδική επεξεργασία καινούργιο πέλμα. Η αναγόμωση των ελαστικών ξεκίνησε παράλληλα με την παραγωγή καινούργιων ελαστικών, εξελίχθηκε, βελτιώθηκε και σήμερα έχει φτάσει σε υψηλό βαθμό ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.
Σήμερα οι εταιρείες αναγομώσεως ελαστικών δίνουν για τα αναγομωμένα ελαστικά την ίδια χιλιομετρική απόδοση με τα αντίστοιχα καινούργια. Στατιστικά το ποσοστό των ελαστικών τα οποία μπορεί να παρουσιάσουν προβλήματα αναγόμωσης ή και αποκόλλησης, δεν ξεπερνά το 0,5% και λιγότερο.
Τα αναγομωμένα ελαστικά παρέχουν την ίδια ασφάλεια και απόδοση με τα καινούργια και έχουν τουλάχιστον την ίδια χιλιομετρική απόδοση. Πριν το ελαστικό φτάσει στο στάδιο της αναγόμωσης, μπορεί να γίνει "ξανασκάλισμα" του ελαστικού εξασφαλίζοντας κατά μέσο όρο μεγαλύτερη διάρκεια ζωής κατά 25% σε χιλιόμετρα.

[m-power_01]

[m-power_01]

Τα πλεονεκτήματα των αναγομωμένων ελαστικών είναι:

• Σημαντική μείωση του κόστους μεταφοράς ανά χιλιόμετρο. Καλής ποιότητας ελαστικά μπορούν να αναγομωθούν περισσότερες από μία φορές.
Αναγομώνοντας τα ελαστικά συμβάλουμε σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα ελαστικά κατασκευάζονται από ένα μίγμα φυσικού και συνθετικού καουτσούκ. Κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους όμως τα υλικά αυτά είναι συνθετικά και παράγωγα του πετρελαίου.
Συγκεκριμένα για να κατασκευαστεί ένα καινούργιο ελαστικό χρειάζονται 85,8 λίτρα πετρελαίου ενώ για την αναγόμωσή του χρειάζονται μόνο 27 λίτρα. Όσον αφορά στα ελαστικά, η αναγόμωση είναι ο καλύτερος τρόπος να εξοικονομήσουμε ενέργεια και συγχρόνως να μειώσουμε δραστικά τη δημιουργία σωρών από παλαιά ελαστικά που καταλήγουν στις χωματερές.

Αυτά τα γράφω μήπως και ευαισθητοποιήσω κανέναν οικολόγο αλλά δεν το βλέπω!!!